فیلتر استخر

اصلی‌ترین تجهیزات تصفیه‌خانه استخر، فیلتر تصفیه است که متناسب با حجم آب استخر، نوع کاربری و نوع سازه (سرپوشیده یا روباز بودن) آن محاسبه و انتخاب می‌گردد. یک فیلتر عامل اصلی شفافیت و پاکیزگی آب استخر به شمار رفته که عدم انتخاب نوع و مدل صحیح آن می‌تواند هزینه‌های گزافی را به دنبال داشته باشد. خرید و نصب فیلتر یک امر تخصصی است که با مشاوره افراد متخصص می‌توانید بهترین مورد را برای استخر انتخاب کنید. وب‌سایت تخصصی تاسیسات، مرجع ارائه‌دهنده انواع فیلتر استخر در مدل و ابعاد مختلف است.

فیلترهای تصفیه آب استخر از دیرباز غالباً در نوع فیلتر تصفیه گالوانیزه به بازار عرضه می‌گردید که این دسته از فیلترها بیش از ۳۰ سال است که در دنیا منسوخ گردیده و فیلترهای پلاستیکی (پلی‌اتیلن) یا فایبرگلاس جایگزین آنها گردیده است. غیر از جنس بدنه فیلترهای تصفیه، مدیاهای درون فیلترها فقط با شن سیلیس پر نمی‌شوند. بلکه دامنه بیشتری از مدیاهای جاذب باکتری و ناخالصی‌های آب وجود دارد. در ادامه به بررسی انواع فیلترهای استخر و مدیاهای آن می‌پردازیم.

انواع فیلتر استخر بر حسب جنس بدنه

فیلتر گالوانیزه:

همان‌طور که در بالا اشاره شد، فیلترهای گالوانیزه به دلیل خوردگی سطح داخلی و ایجاد زنگ‌زدگی، آب درون فیلتر را دستخوش تغییرات کیفی می‌داد. فیلترهای فلزی به دلیل واکنشی که با کلر یا مواد تصفیه‌کننده دارند، مدت زیادی است که منسوخ شده‌اند.

فیلتر استیل ضدزنگ:

فیلتر فلزی استیل را می‌توان نسل بعدی و اصلاح شده گالوانیزه نامید که مشکل زنگ زندگی و فرسایش بدنه را بر طرف کرده است. فیلترهای تصفیه استیل هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. بااین‌حال استفاده از فیلترهای استیل نسبت به نسل جدید آن مقرون‌به‌صرفه نیست.

فیلتر پلاستیکی:

فیلترهای ساخته شده از مواد پلاستیکی (مانند پلی‌اتیلن و فایبرگلاس) به دلیل عدم خوردگی سطح داخل فیلترها و طول عمر بالا مشکلات مربوط به فیلترهای گالوانیزه را ندارند. حرکت دورانی شن و همچنین افزایش سرعت چرخش شن در داخل فیلتر (به دلیل صیقل بودن سطح داخلی فیلترهای پلیمری و فایبرگلاس)، از ورود زنگ‌زدگی و خوردگی حاصل از دیواره فیلترهای گالوانیزه جلوگیری می‌کند.

نکته ۱:

یکی از پارامترهای مهم در روند عملکرد فیلترهای شنی، سرعت حرکت دورانی آب در داخل فضای فیلتر است. سرعت آب در فیلترهای گالوانیزه و استیل "کمتر از نصف" سرعت حرکت آب در فیلترهای پلاستیکی است؛ لذا فیلترهای گالوانیزه و استیل مقرون‌به‌صرفه نیستند.

نکته ۲:

هرچقدر سرعت گردش آب در فیلتر پایین‌تر باشد، استهلاک ملزومات اصلی استخر هم بیشتر خواهد بود. در سیستم تصفیه، آیتمی به نام نرخ تصفیه (تایم تصفیه) حائز اهمیت است. هر چه سرعت تصفیه کمتر باشد، نرخ تصفیه بیشتر خواهد بود. نرخ بالای تصفیه به استهلاک بیشتر پمپ، مدیای داخل فیلتر شنی، مبدل و سیستم گندزدایی منجر می‌شود. هر چه سرعت جریان آب داخل فیلتر کمتر باشد، عمر پمپ، مدیای فیلتر شنی و دیگر تاسیسات تصفیه کمتر است.

مدیاهای فیلتر استخر

مدیاهای فیلتر شنی به ذرات جاذب باکتری و آلاینده‌های آب گفته می‌شود که طی فرایند سیرکوله آب، ناخالصی‌های سنگین مربوط به آب را به خود جذب می‌کنند. بر خلاف گذشته که از شن سیلیسی در اکثر فیلترها برای جذب ناخالصی‌ها بهره می‌بردند، امروزه از ترکیبات و متریال‌های پیشرفته‌تری بهره می‌بریم. گلس مدیا، نانو سیلیس، زئوسند و ویترافیل گزینه‌های جدیدتر و بهتری هستند که می‌توان به‌جای شن سیلیسی استفاده کرد. در ادامه با انواع مدیاهای فیلتر تصفیه بیشتر آشنا می‌شویم.

شن سیلیسی

رایج‌ترین متریال برای قرار دادن در فیلترهای شنی استخر محسوب شده که برای درمان بیولوژیک آب و جذب ناخالصی‌هایی سبک‌وسنگین در فرآیند سیرکوله حیاتی است. سیلیس به‌واسطه خاصیت جاذب و چسبندگی خود، تمام آلایندگی‌های سنگین را به خود جذب می‌کند و آب با گذر از روی این سنگ به درجه‌ای از شفافیت و پاکیزگی می‌رسید. اما شن سیلیسی همان قدر که در دسترس است، به همان اندازه هم دارای معایب زیادی است. اول باید به عمر کوتاه آن اشاره کرد. شن سیلیسی ماکسیمم ۳ سال دوام آورده، و پس از این مدت باید تعویض گردد. همچنین ظرفیت جاذب شن سیلیسی برای دفع میکروارگانیسم و باکتری‌ها محدود است. در انتها انتخاب شن برای فیلتر به کیفیت آن هم برمی‌گردد. مثلاً شن‌های سیلیسی ایرانی به‌سختی می‌توانند تا ۱۴ ماه دوام بیاورند، درصورتی‌که بازدهی شن‌های خارجی شرکت‌های معتبر تا ۳ سال فیلتراسیون استخر شما را تضمین می‌کند. بااین‌حال علاوه بر شن، شما باید مقادیری آنتراسیت (پودر زغال‌سنگ) هم به شن فیلتر اضافه کنید تا آب استخر توانایی رسیدن به حداقل میزان پاکیزگی (۱۰ میکرون) را داشته باشد.

آنتراسیت:

آنتراسیت (زغال‌سنگ خشک و خالص) متریالی است که به‌عنوان حد واسط میان سیلیس و کربن اکتیو مورد استفاده قرار گرفته و تکمیل‌کننده فرایند تصفیه آب به شمار می‌رود. این ماده در تصفیه آب استخر، تصفیه آب شهری و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تصفیه استخر، آنتراسیت چربی و روغن را از آب حذف و یا میزان آن را کاهش دهد.

گلس مدیا

متریال گلس مدیا از بازیافت 100% شیشه ساخته شده است. این متریال با خورد کردن و خشک کردن شیشه‌ها تا ۲۵۰ درجه فارنهایت صورت می‌گیرد تا به قطعات گوناگون تبدیل شده و خواص فیزیکی لازم برای فیلترینگ را به دست آورند. ازآنجایی‌که تقریباً تمامی دانه‌ها زاویه‌دار بوده و لبه دانه‌ها دارای درجه بالایی کِروی شکل هستند، بستر فیلتر از فضاهای بازتری برخوردار می‌شود که باعث نفوذپذیری بهتر آب به سطح فیلترها می‌گردد. ازآنجایی‌که شیشه غیر متبلور بوده و ساختار بلوری شکلی ندارند، ذرات همگن هستند. همین امر باعث می‌شود تا دانه‌ها مقاومت بالایی در برابر شکستگی به‌وسیله چرخه‌های شست‌وشوی درون فیلتر داشته باشند. علاوه بر موارد فوق، به دلیل نبود مرز بین دانه‌ها، شیارهای بین شن‌ها صیقلی تر بوده و باکتری‌ها در حالت بک‌واش نسبت به خروج از فیلتر مقاومت نمی‌کنند و به‌راحتی تخلیه می‌شوند.

زئوسند (ZeoSand)

زئوسَند یا زئوبِست یک جایگزین مناسب به‌جای فیلتر شنی یا گلس مدیا در داخل فیلتر تصفیه است. این دانه‌ها 100% از زئولیت ساخته شده‌اند. زئولیت‌ها ماده‌ای ارگانیک هستند که در سنگ‌های آتشفشانی یافت می‌شوند. دانه‌های زئوسندها بر خلاف شن سیلیسی و گلس مدیا، دارای ابعاد به‌مراتب بزرگ‌تری بوده و به اشکال هندسی یا لانه‌زنبوری سه‌بعدی شباهت دارند. همین ابعاد باعث شده دارای چگالی بیشتری نسبت به شن بوده و به‌راحتی سطح فیلتر تصفیه را پر می‌کند. زئوسندها می‌توانند آلاینده‌ها را بین ۲ تا ۵ میکرون پاک‌سازی کنند که تقریباً ده برابر شن سیلیسی است. همچنین شن‌های زئوسند یون‌های آمونیوم را که دلیل ایجاد کلرامین هستند را جذب کرده، تا از سوزش چشم و بوی بد جلوگیری کنند.

پُلی بال (Polyballs)

توپ‌های پلی بال یا توپ پلی‌استر یکی از جایگزین‌های پیشنهادی جدید به‌جای شن محسوب می‌شوند. درست مانند زئوسند یا شیشه، پلی بال‌ها هم می‌توانند با تعداد کمتر به نسبت شن، فضای بیشتری از فیلتر تصفیه را پر کنند. چگالی فضایی نیم کیلو پلی بال معادل ۳۴ کیلو شن سیلیسی است. پلی بال‌ها سرعت شستشوی فیلتر شما را افزایش داده و آلاینده‌های آب استخر را تا ۵ میکرون کاهش می‌دهند.

ویترافیل (Vitrafil active)

فیلتر شیشه‌ای ویترافیل، جدیدترین مدیا فیلتر است که به‌صورت انحصاری توسط کمپانی کریپسول ساخته شده و از بازیافت شیشه توسط تکنولوژی MC2 برای سیستم‌های تصفیه استخر ارائه شده است. تفاوت فیلتر شیشه‌ای ویترافیل با دیگر مواردی که در فوق به آنها اشاره کردیم (پُلی بال، گلس مدیا و ...) توانایی آن در رسیدن به بالاترین حد تصفیه آب (تا ۱ میکرون) است. ویترافیل به حدی قوی است که می‌تواند باکتری‌های درون آب را جذب کند و فرایندی به نام اُلترا فیلتراسیون را به مرحله اجرا برساند.

طول عمر بالای دانه‌های ویترافیل در فیلتر استخر قابل‌مقایسه با هیچ‌کدام از محصولات فوق نیست. ویترافیل در برابر سایش و فشار کاملاً مقاوم بوده و دوام بسیار بالاتری نسبت به شن سیلیسی، گلس مدیا و ... دارد. با آزمایش‌های صورت‌گرفته، هر واحد ویترافیل در فیلتر استخر، حداقل ۱۰۰ سال فرآیند آلایندگی را بدون تغییر کیفیت تضمین می‌کند. با استفاده از یک درجه‌بندی پیشرفته می‌توانیم حداقل یا حداکثر خروجی ویترافیل را به دست بیاوریم تا هدف استفاده از آن را به‌وسیله سیستم کالیبراسیون در مقادیر مختلف تغییر دهیم. کاربرد ویترافیل‌ها بسته به هدف می‌تواند در تصفیه استخر، تصفیه آب و سم‌زدایی متفاوت باشد.

از دیگر مزیت‌های ویترافیل می‌توان به زمان عملیاتی تمیزکردن فیلتر اشاره کرد که فاصله بین هر دوره را نسبت به مدیاهای دیگر افزایش داده است. کاهش بار هیدرولیکی سیستم به حداقل رسیده و استفاده از مواد شیمیایی را تا 50% کاهش می‌دهد. به لطف خاصیت بالای گندزدایی ویترافیل، کلرامین‌های موجود در آب هم کاهش میابند. ویترافیل شکل دیگری از مدیای شیشه‌ای یا همان گلس مدیا نیست؛ بلکه فرایند ساخت آن توسط پروسه تکنولوژی MC2 آن را به پیشرفته‌ترین مدیای فیلتر تصفیه استخر در بازار تبدیل کرده است. تنها موردی که ویترافیل را از دیگر محصولات بازار تفکیک می‌کند، قیمت اولیه خرید آن است که این هزینه در یک بازه طولانی‌مدت فوق‌العاده اقتصادی خواهد بود.

به‌غیراز فیلتر شنی، چند نوع فیلترهای تصفیه وجود دارد؟

• فیلترهای کارتریجی
• فیلترهای دیاتومیت

فیلتر کارتریجی

نسل دوم فیلترهای استخر بوده که با بهره‌گیری از کارتریج‌های پلیسه دار، سطح آب فیلتر شده بر حسب مترمربع را افزایش داده است. هر چه سطح کارتریج بیشتر باشد، مقدار ذراتی جذب شده توسط کارتریج بیشتر است. این مدل از فیلترها برای استخرهای کوچک مناسب هستند، و نمی‌توان برای استخر با حجم آب زیاد استفاده نمود.

فیلترهای دیاتومیک 

باوجوداینکه فیلترهای دیاتومیک شباهت زیادی به فیلترهای شنی دارند، اما دارای روش متفاوتی هستند. فیلتر دیاتومیک (یا همان D.E) از بقایای فسیل شده دیاتوم‌ها برای فیلترکردن استخر استفاده می‌کند. این فیلترها ذرات و ضایعات بین ۲ تا ۵ میکرون را جذب می‌کنند.